دیسپلازی دهانه رحم چیست | فرق دیسپلازی با سرطان

“دیسپلازی دهانه رحم” یا “نئوپلازی درون اپیتلیال دهانه رحم”، یک پیش نیاز شناخته شده برای سرطان به شمار می‌آید. در واقع، دیسپلازی دهانه رحم وضعیتی است که در آن سلول‌های بافت پوششی بین رحم و واژن دارای رشد غیر طبیعی هستند. 

با اینکه دیسپلازی دهانه رحم به این معنا نیست که شما سرطان دارید، درمان نشدن آن، در نهایت، منجر به سرطانی شدن این سلول‌ها می‌شود. دیسپلازی دهانه رحم یک مشکل رو به رشد است و دارا بودن روش‌های مختلف درمانی هم برای آن امری ضروری است. اوزون درمانی یکی از درمان‌هایی است که برای دیسپلازی دهانه رحم به کار می‌رود.   

در بیماری دیسپلازی دهانه رحم، سلول‌های سالم دهانه رحم که همان قسمت پایینی رحم هستند که در طول زایمان گشاد می‌شوند، یک سری تغییرات غیر طبیعی در مورد آنها رخ می‌دهد که بیشتر به دلیل عفونت ویروس پاپیلوم انسانی (HPV) است.

اگرچه اچ‌پی‌وی می‌تواند هم مردان و هم زنان را مبتلا کند، اما اثرات آن برای زنان، مخرب‌تر است.

اچ‌پی‌وی، عفونتی است که از طریق مقاربت انتقال می‌یابد و معمولا بدون ضرر است و بیشتر اوقات هم به طور خود به خود برطرف می‌شود. در حالی که بیش از ۲۰۰ نوع اچ‌پی‌وی وجود دارد، تنها ۴۰ نوع از این ویروس منجر به عفونت دهانه رحم، واژن، راست روده و اندام تناسلی بیرونی در زنان و همچنین ایجاد عفونت در آلت تناسلی مردانه و کیسه بیضه می‌شود.

مانند سایر عفونت‌های تناسلی، اکثر بیماران اچ‌پی‌وی هم بدون علامت هستند. با این حال، برخی از انواع اچ‌پی‌وی، در نهایت به سرطان مرتبط می‌شوند.

یکی دیگر از دلایل دیسپلازی دهانه رحم، ضعف سیستم ایمنی است که معمولاً با مصرف داروهای تضعیف‌کننده سیستم ایمنی، سیگار کشیدن یا آلوده شدن به بیماری‌های دیگری مانند اچ آی وی ۲ ایجاد می‌شود.

دیسپلازی دهانه رحم، معمولا علائمی را نشان نمی‌دهد و تنها راه برای فهمیدن اینکه آیا به این ویروس آلوده شده‌اید یا خیر، آزمایش پاپ اسمیر معمولی است که در واقع، نوعی آزمایش پزشکی به شمار می‌آید که نمونه‌های سلولی را از دهانه رحم جمع‌آوری می‌کند.

با توجه به اینکه سلول‌های دهانه رحم دائما در حال تغییر بوده و بنابراین، مستعد ابتلا به عفونت اچ‌پی‌وی هستند، آزمایش پاپ اسمیر به تحلیلگر این امکان را می‌دهد تا ببیند که آیا در نمونه سلولی جمع‌آوری‌ شده، ناهنجاری‌ای وجود دارد یا خیر.

در طی آزمایش پاپ اسمیر، پزشک یا پرستار یک آینه طبی (سپکولوم) را در واژن قرار می‌دهد و از یک برس نرم یا گوش پاک کن قسمت داخلی دهانه‌ی رحم برای جمع‌آوری نمونه‌های سلولی استفاده می‌کند.

تست‌های پاپ اسمیر بسیار ناراحت‌کننده هستند، اما نباید دردناک باشند. نتایج هم باید ظرف ۱ تا ۳ هفته آماده شود. اگر نتایج، غیر طبیعی” بود، ممکن است نیاز به انجام تست دیگری از پاپ‌ اسمیر یا سایر آزمایش‌های مربوطه، مانند بیوپسی مخروطی یا کولپوسکوپی داشته باشید تا مشخص شود که آیا علت آن، دیسپلازی دهانه رحم است یا خیر.

این تست، اغلب برای زنان در سنین مختلف الزامی است. برای زنان ۲۱ تا ۲۹ ساله توصیه می‌شود که هر ۳ سال، یکبار آزمایش پاپ اسمیر را انجام دهند، در حالی که زنان ۳۰ تا ۶۵ ساله باید هر ۵ سال یک بار، آزمایش پاپ اسمیر و اچ‌پی‌وی را انجام دهند.

نتایج تست پاپ اسمیر هرگونه ناهنجاری در ضایعه درون اپیتلیال سنگفرشی (SIL) را نشان خواهد داد. این ناهنجاری اغلب به عنوان “دیسپلازی” یا آسیب بافت سلولی توصیف می‌شود.

یک نتیجه غیرطبیعی می‌تواند به معنای این چهار مورد باشد: دیسپلازی خفیف، دیسپلازی متوسط ​​تا شدید، کارسینوما یا سلول‌های غده‌دار غیر معمولی (AGUS).

دیسپلازی خفیف که به عنوان ضایعه درون اپیتلیال سنگفرشی (SIL) با درجه پایین هم شناخته می‌شود، معمولاً نشان‌دهنده وجود اچ‌پی‌وی است. دیسپلازی خفیف می‌تواند منجر به زگیل‌های تناسلی هم شود.

این عارضه معمولا به خودی خود بهتر می‌شود، مگر اینکه سیستم ایمنی برای مبارزه با عفونت تلاش کند. با این حال، بعضی از بیماران ترجیح می‌دهند تا سلول‌های غیرطبیعی را از بدن خود بردارند تا اینکه منتظر بمانند تا خودبه‌خود بهبود پیدا کند.

دیسپلازی متوسط ​​تا شدید ناشی از ضایعه درون اپیتلیال سنگفرشی (SIL) با درجه بالاست و در واقع، ضایعات پیش سرطانی‌ای به شمار می‌آیند که سلول‌های موجود در سطح دهانه رحم را درگیر می‌کند.

از نظر خطرات می‌توان گفت که ضایعه درون اپیتلیال سنگفرشی (SIL) با درجه بالا اغلب با برداشتن ضایعات درمان می‌شود، اگرچه هنوز هم ممکن است این ضایعات به خودی خود بهبود پیدا کنند.

کارسینوم و سلول‌های غده‌دار غیر معمولی (َAGUS) از نشانه‌های قطعی سرطان به شمار می‌آیند. برای تایید این امر، بیمار باید تحت کولپوسکوپی و سایر آزمایشات قرار گیرد.

عوامل خطرساز برای دیسپلازی دهانه رحم عبارتند از: داشتن فعالیت جنسی در سنین پایین، داشتن چندین شریک جنسی و زایمان قبل از رسیدن به سن ۱۶ سالگی.

همچنین باید توجه داشت که این ویروس همچنان می‌تواند روی پوست اطراف اندام تناسلی شما زنده بماند، حتی زمانی که شما در حال انجام رابطه جنسی ایمن هستید و از کاندوم استفاده می‌کنید.

جدا از این عوامل، اگر سیگار می‌کشید، احتمال ابتلا به دیسپلازی دهانه رحم هم افزایش می‌یابد. مصرف سیگار به طور طبیعی، سیستم ایمنی شما که مسئول مبارزه با عفونت‌ها است را سرکوب می‌کند.

هر چیزی که بر سیستم ایمنی شما تأثیر منفی بگذارد، می‌تواند یک عامل خطر در نظر گرفته شود. به عنوان مثال، مصرف داروهای تضعیف‌کننده سیستم ایمنی، مانند داروهایی که توسط افرادی مصرف می‌شوند که تحت عمل جراحی پیوند عضو قرار گرفته‌اند، مطمئناً شانس ابتلا به دیسپلازی دهانه رحم را افزایش می‌دهد.

حتی اگر دیسپلازی دهانه رحم اغلب با گذشت زمان برطرف می‌شود، برخی از پزشکان همچنان توصیه می‌کنند که بیماران درمان مورد نیاز خود را دریافت کنند. روش درمان هم کاملاً به شدت بیماری و سن بیمار بستگی دارد.

برای دیسپلازی خفیف، نظارت مداوم بیماری از طریق انجام تست پاپ اسمیر به طور منظم نیاز است.

در صورت عدم درمان، دیسپلازی خفیف می‌تواند به دیسپلازی متوسط ​​تا شدید تبدیل شود که با انجام بیوپسی مخروطی که در آن بافت غیرطبیعی از طریق یک عمل جراحی کوچک برداشته می‌شود، قابل درمان است. حدود یک ماه طول می‌کشد تا جای زخم (اسکارها) بهبود پیدا کند.

گزینه دیگر برای درمان دیسپلازی دهانه رحم، از طریق روش برداشتن حلقه الکتروسرژیکال (LEEP) است.

درست مانند بیوپسی مخروطی، پزشک بافت غیرطبیعی را با استفاده از یک سیم نازک حلقه شده برمی‌دارد. معمولا این روش خطرات یا عوارض جانبی جدی‌ای را به دنبال ندارد، اما می‌تواند منجر به خونریزی و گرفتگی خفیف واژن شود.

سایر درمان‌های احتمالی هم شامل سرما-جراحی می‌شود که در آن، سلول‌های غیرطبیعی با استفاده از نیتروژن مایع از بین می‌روند. روش الکترو-کوتریزاسیون که در آن پزشکان، از برق برای سوزاندن و برداشتن بافت‌هایی با رشد غیرطبیعی استفاده می‌کنند و همچنین روش جراحی لیزر برای برداشتن بافت بیمار شده. 

تمام این درمان‌ها می‌تواند منجر به خونریزی واژن شود. این امر بر عهده پزشک است که بیمار را از ریسک آگاه سازد.

با وجود تمام عوارض جانبی تهاجمی، دردناک و اثرات جانبی ناخواسته و احتمالی درمان‌های دیسپلازی دهانه رحم، یافتن راه‌های جایگزین برای درمان این بیماری از اهمیت زیادی برخوردار است.

برای افرادی که تمایلی به تجربه این عوارض جانبی ندارند، اوزون درمانی گزینه مناسبی به نظر می‌رسد. از اوزون تراپی همیشه برای درمان و التیام انواع مختلفی از بیماری‌ها با حداقل خطرات استفاده شده است.

اوزون پزشکی، یک ماده گازی است که با عبور گاز اکسیژن خالص از طریق یک ژنراتور اوزون تولید می‌شود و سپس، مخلوط اوزون/ اکسیژن حاصل از روش‌های مختلفی به بدن تزریق می‌شود که باز هم بستگی به نوع بیماری دارد.

اوزون پزشکی یک ضدعفونی‌کننده پرطرفدار هم هست که می‌تواند باکتری‌ها، قارچ‌ها و ویروس‌ها را از جریان خون خارج سازد.

اوزون درمانی جدا از کشتن منبع عفونت، در از بین بردن سلول‌های آسیب دیده از طریق اکسیداسیون هم موثر است. از آنجایی که سلول‌های قدیمی و بیمار می‌میرند، سلول‌های سالم جای آنها را می‌گیرند. این روند به طور موثری، پیشرفت بیماری دیسپلازی دهانه رحم را متوقف می‌سازد.

تحقیقات نشان می‌دهد که عفونت اچ‌پی‌وی که علت اصلی دیسپلازی دهانه رحم به شمار می‌رود، می‌تواند با استفاده از اوزون درمانی به همراه روش‌های مراقبتی محافظه کارانه کاهش یابد یا از آن جلوگیری شود. این امر به کاهش عوارض جانبی شدید شیمی درمانی هم کمک می‌کند.

البته تحقیقات بالینی بیشتری برای تایید بیشتر کارایی و اثرات مفید اوزون درمانی برای درمان دیسپلازی دهانه رحم باید انجام شود، اما علیرغم اینکه تحقیقات بسیار کمی انجام شده است، باز هم نتایج مثبتی در زمینه کارایی اوزون تراپی در درمان عفونت ارائه شده است.

دیسپلازی دهانه رحم یک بیماری است که اغلب به عنوان زمینه ساز سرطان در نظر گرفته می‌شود. این بیماری، بیشتر توسط اچ‌پی‌وی ایجاد می‌شود که در واقع، ویروسی است که معمولاً از طریق فعالیت‌های جنسی منتقل می‌شود.

درست مانند دیگر عفونت‌های مقاربتی، ممکن است هرگز متوجه نشوید که به این ویروس آلوده شده‌اید، زیرا علائم آن معمولا خود را نشان نمی‌دهند. تنها راه برای تشخیص قطعی اینکه آیا به این ویروس آلوده شده‌اید یا خیر، انجام آزمایش پاپ اسمیر معمولی است.

به زنان ۲۱ تا ۶۵ ساله توصیه می‌شود که با توجه به سن خود، هر ۳ تا ۵ سال، آزمایش پاپ اسمیر را به طور منظم انجام دهند. پاپ اسمیر، یک تست پزشکی- تهاجمی است که مستلزم گرفتن نمونه سلول‌های واژن از طریق خراش دادن است.

نتیجه غیرطبیعی پاپ اسمیر به این معنی است که ممکن است دیسپلازی دهانه رحم در بدن فرد وجود داشته باشد، اگرچه برای اطمینان باید آزمایشات پزشکی بیشتری هم انجام شود.

درمان دیسپلازی دهانه رحم مانند تست پاپ اسمیر، یک روش تهاجمی محسوب می‌شود. این درمان‌ها شامل برداشتن سلول‌های غیرطبیعی از دهانه رحم از طریق جراحی است که می‌تواند منجر به عوارض جانبی خفیفی مانند درد، گرفتگی عضلات و خونریزی واژن شود. از همه مهم‌تر اینکه، روند بهبودی هم حدود یک ماه طول می‌کشد.

اوزون درمانی، یک رویکرد ایمن، غیر تهاجمی و به طور کلی روند بدون دردی را برای درمان دیسپلازی دهانه رحم ارائه می‌دهد. خواص ضدعفونی کننده اوزون پزشکی هم مورد مطالعه قرار گرفته و در از بین بردن ویروس پاپیلوم در خرگوش‌های بومی آمریکا موثر است، اگرچه برای اثبات کارایی آن در حذف همان ویروس از بدن انسان، تحقیقات بیشتری مورد نیاز است.