هر آنچه باید درباره ازن درمانی بدانید

ازن درمانی یک روش درمانی پزشکی است که از مخلوطی از اکسیژن و ازن که ازن پزشکی نامیده می‌شود به عنوان داروی پزشکی استفاده می‌شود، به عبارت بهتر می‌توان آن را پیش دارو خواند.

 ازن پزشکی حاوی کمتر از ۵٪ ازن طبیعی در حداکثر غلظت است و بقیه آن را اکسیژن پزشکی خالص تشکیل می‌دهد. از این روش درمانی ابتدا در جنگ جهانی اول برای بهبود زخم‌های آلوده و عفونی استفاده شد و بهبودی چشمگیری را در اکثر بیماران ایجاد کرد.

از آن سال به بعد استفاده از روش اوزون تراپی به مرور افزایش یافت به طوری که این روش درمانی در حال حاضر در اکثر کشورهای دنیا برای درمان بیماری‌های مختلف به صورت یک روش مکمل استفاده می‌شود.

ازن درمانی می‌تواند بهزیستی و سلامتی کلی بدن را بهبود بخشد و اثرات منفی پیری را به تاخیر بیندازد. روند پیری که اساساً با تعادل اکسیدان‌ها و آنتی اکسیدان‌ها، مواد پیشرفته گلیکوزیلاسیون پیشرفته (AGEs)، نقش ژن‌ها و سیستم ایمنی بدن، ارتباط تلومرها و تلومراز، هورمون‌ها، تغذیه، عوامل محیطی و برخی عوامل دیگر مرتبط است. ولی این روش درمانی اثر بسیار مثبتی را بر روی هر یک از موارد ذکر شده دارد.

به طور کلی چندین دهه است که ازن درمانی مورد استفاده و بررسی قرار گرفته است؛ و طی چند دهه گذشته اثرات درمانی، سازگاری ازن با بدن و عوارض جانبی پایین آن به اثبات رسیده است. O3 پزشکی که برای ضد عفونی و درمان بیماری‌ها استفاده می‌شود، بیش از ۱۵۰ سال است که کشف شده است. برای درمان عفونت‌ها، زخم‌ها و بیماری‌های متعدد، اثربخشی O3 به خوبی اثبات شده است.

 در ابتدا و قبل از آغاز قرن گذشته معمولا از ازن برای ضدعفونی آب آشامیدنی استفاده می‌شده است. ازن درمانی برای درمان ۱۱۴ بیماری به صورت فردی و مکمل کاربرد دارد.

ازن تراپی از دهه ۱۸۰۰ مورد استفاده قرار گرفته است و در سال ۱۸۹۶ نیکولا تسلا برای اولین بار دستگاه تولید کننده O3 را در ایالات متحده اختراع کرد و بعداً «شرکت ازن تسلا» را تاسیس کرد. در طول جنگ جهانی اول (۱۸-۱۸۱۴) پزشکان آشنا با خواص ضد باکتریایی O3 و منابع پزشکی دیگری که در دسترس آنها قرار داشت، ازن را به صورت موضعی بر روی زخم‌های عفونی قرار دادند و اثرات مثبت آن را گزارش کردند. در اواخر دهه ۱۹۸۰ گزارشاتی منتشر شد مبنی بر اینکه پزشکان آلمانی در حال درمان بیماران HIV با ازن تراپی هستند. قبل از این آزمایش هیچ گزینه درمانی و دارویی برای اچ آی وی وجود نداشت.

 بعد از این تحقیقات پزشکان کانادایی مطالعه را برای آزمایش ایمنی و اثربخشی اوزون تراپی در بیماران ایدزی توسعه دادند و به این نتیجه رسیدند که ازن در ضدعفونی کردن نمونه‌های خون حاوی ویروس HIV در خارج از بدن موثر می‌باشد.

ازن درمانی در غیرفعال سازی باکتری‌ها، ویروس‌ها، قارچ‌ها، مخمرها و پروتوزوئاها بسیار فعال عمل می‌کند. به صورتی که از طریق اکسیداسیون فسفو لیپیدها و لیپوپروتئین‌ها، یکپارچگی پوشش سلول باکتری را مختل می‌کند. در قارچ‌ها، O3 در مراحل خاصی از رشد سلول جلوگیری می‌کند. در ویروس‌ها، O3 با ایجاد اختلال در تماس ویروس با سلول با پراکسیداسیون، به کپسید ویروسی آسیب می‌رساند و چرخه تولید مثل را مختل می‌کند.

 اوزون تراپی باعث ایمنی بیشتر سلول در برابر ویروس‌ها می‌شود به صورتی که با تقویت پوشش ضعیف آنزیمی روی سلول‌ها شده و آنها را در برابر حمله ویروس‌ها ایمن‌تر می‌کند و در معرض قرار گرفتن سلول در حالت اکسیداسیون جلوگیری می‌کند.

ازن درمانی یک روش درمانی سریع، کارآمد و مقرون به صرفه است و شامل چندین جلسه می‌باشد که بسته به شرایط شخصی که تحت درمان قرار دارد، از نظر کمی و مدت زمان می‌تواند متفاوت باشد. ازن درمانی به صورت‌های متفاوتی انجام می‌گیرد. این روش اغلب به صورت وریدی انجام می‌شود. البته ازن می‌تواند در درمان زخم‌های خارجی برای درمان عفونت برای غیرفعال سازی باکتری‌ها، ویروس‌ها و قارچ‌ها در یک فضای بسته (حمام گاز) استفاده شود.

مخلوط گاز اکسیژن ازن را می‌توان به روش‌های مختلفی استفاده کرد که در اینجا به بعضی از آنها اشاره می‌کنیم:

• از طریق استفاده از زنگ شیشه‌‌ای یا کیسه پلاستیکی، با توجه به قسمت تحت درمان بدن (پا، بازو و غیره) اعمال می‌شود. در این روش برای ترمیم و بهبودی زخم، ناحیه ملتهب ازن درمانی قرار می‌گیرد و گاز ازن مستقیماً روی بافت و قسمت آسیب دیده بدن قرار می‌گیرد.
• تزریقات ازن به صورت موضعی یا به صورت زیر جلدی یا عضلانی نیز انجام می‌گیرد. در این روش ۵-۱۰ میلی لیتر خون، با دوز دقیق ازن پزشکی در یک سرنگ مخلوط شده و مجدداً از طریق مسیر عضلانی به اهدا کننده تزریق می‌شود و از هیچ ماده ضد انعقادی استفاده نمی‌شود.
• از طریق انتقال خون به روش خودکار که شامل استخراج خون، مخلوط کردن آن با اکسیژن ازن و بدون برداشتن سوزن، تزریق مجدد آن به جریان خون است.
• در این روش ۱۰۰-۱۵۰ میلی لیتر خون وریدی را درون یک بطری استریل ساخته شده از شیشه خنثی یا سایر مواد مقاوم در برابر ازن قرار می‌دهد که در آن خون و ازن پزشکی در دوزهای درمانی مخلوط می‌شود و مجدداً بدون برداشتن سوزن از بدن فرد مجدد خون اهدایی، به خود اهدا کننده تزریق می‌شود. اثرات جانبی در این روش بسیار پایین است.
• در طی درمان به این روش از محلول ناتریوم سیترات به عنوان ضد انعقاد در طول دوره با اثر ماندگاری کوتاه مدت استفاده می‌شود. در بعضی از بیماران بسته به نوع بیماری، ممکن است از هپارین استفاده شود.
• از طریق انسداد مقعدی که با استفاده مستقیم از گاز از طریق یک لوله نازک، مانند یک انما، انجام می‌شود.
• از طریق کرم‌ها و پماد‌ها به صورت روغن‌های ازن دار در پوست بدن و نقاط دارای التهاب استفاده می‌شود.

ازن درمانی یک روش پزشکی بسیار محبوب است که استفاده آن باعث سم زدایی و بهبودی کلی در بدن فرد می‌شود. ازن اکسیژن بسیار واکنش پذیری است که توانایی‌های مقابله با بیماری در بدن را به صورت بالقوه فعال می‌کند.

مولکول‌های طبیعی اکسیژن به شکل O2 می باشد که بدن انسان برای تنفس به آن نیاز دارد و تنها دارای دو اتم اکسیژن است. مولکول‌های ازن، O3، دارای سه اتم اکسیژن هستند.

 آن‌ها با داشتن یک اتم اضافی میزان اکسیژن در بدن را افزایش می‌دهند و همین افزایش یک اتم باعث ایجاد خواص پزشکی در مولکول ازن می‌شود. نتایج تحقیقات علمی نشان داده شده است که ازن سلول‌های بنیادی را تحریک می‌کند و قادر است که بافت‌ها، از جمله غضروف‌ها را ترمیم کند.

ازن همچنین بیش از هر روش درمانی، از جمله ویتامین C وریدی، محافظت از آنتی اکسیدان را افزایش می‌دهد.

اولین بار ازن در اواخر سال ۱۸۰۰ کشف شد. اولین استفاده‌ها شامل تصفیه آب بود و امروزه بسیاری از شهرهای جهان از ازن برای تصفیه آب آشامیدنی استفاده می‌کنند. این مولکول از نظر خواص ضد میکروبی بی‌نظیر است و همه میکروب‌ها بدون ایجاد مقاومت در برابر قدرت اکسید کننده آن، حساس هستند.

ازن به طور طبیعی در بدن یافت می‌شود. گلبول‌های سفید خون، آن را به عنوان بخشی از پاسخ ایمنی ایجاد می‌کنند. ازن با درجه خالص بالا، هنگامی که طبق دستورالعمل‌های تعیین شده پزشکی استفاده شود، باعث تقویت سیستم ایمنی بدن به شکل بی‌نظیری می‌شود.

 از ازون معمولا برای سم زدایی خون و معالجه بیماری‌های مزمن مانند بیماری‌های قلبی عروقی، دیابت، بیماری لایم، هپاتیت مزمن، تبخال، تخریب ماکولا و اختلالات خود ایمنی استفاده است.

ازن نسبت به اکسیژن ۱.۶ برابر چگال‌تر و ۱۰ برابر قابلیت محلول شدن در آب (۴۹ میلی لیتر در ۱۰۰ میلی لیتر آب در دمای ۰ درجه سانتیگراد) را دارد. ازن یک مولکول رادیکال نیست و پس از فلورین و پرسولفات سومین اکسیدان قوی می‌باشد که می‌توان آن را در بدن انسان استفاده کرد.

این مولکول یک گاز ناپایدار است که قابل ذخیره سازی نیست و باید بلافاصله پس از تولید آن استفاده شود زیرا نیمه عمر آن در دمای ۲۰ درجه سانتیگراد، ۴۰ دقیقه است.

ازن درمانی می‌تواند باعث تحریک گردش خون شود زیرا سوخت و ساز بدن و سلول‌ها را به صورت کلی بهبود می‌بخشد. این روش درمانی جریان خون را در بافت‌های آسیب دیده افزایش می‌دهد و اکسیژن بیشتری را به این مناطق حمل می‌کند در نتیجه انرژی رسانی به نقاط ملتهب را بهبود می‌دهد.

 به همین ترتیب، با فعال سازی گردش خون، باعث سم زدایی کبد و کاهش سطح کلسترول و اسید اوریک می‌شود و به از بین بردن اجزای جامد خون کمک می‌کند. استفاده مداوم از ازن تراپی، به طور کلی منجر به افزایش قابل توجه اکسیژن در تمام سلول‌های بدن می‌شود که اساساً به معنی بهبود ظرفیت سلول برای ترمیم خودکار است، در نتیجه بدون در نظر گرفتن بیماری زمینه‌ای، آسیب سلول به دلیل کمبود اکسیژن را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهد.

سیستم ایمنی بدن توسط اوزون تراپی تقویت می‌شود. از طرف دیگر، محصولات حاصل از تجزیه ازن به عنوان فعال کننده‌های بیولوژیکی سلول های مونوسیت و T رفتار می‌کنند و باعث تولید تدریجی سیتوکین‌هایی مانند گاما و بتا اینترفرون (IFN)، فاکتور نکروز تومور (TNF) و انواع مختلف دیگری می‌شوند.

 همچنین استفاده از روش درمانی ازن تراپی، تعداد و عملکرد اینترلوکین‌ها (IL) که توانایی سیستم دفاعی ما را برای بهره مندی از انواع بیماری‌های خود ایمنی آلرژیک مانند پسوریازیس، آسم و آرتریت روماتوئید افزایش می‌دهد را بهبود می‌بخشد.

 از طرف دیگر، ازن همچنین دارای اثر واکسیناسیون است، زیرا تکه‌های ویروس که تا حدی از بین می‌روند، می‌توانند به عنوان محرک تولید آنتی بادی عمل کنند.

 علاوه بر این، ازن درمانی که منجر به تولید و بیشتر گلبول‌های سفید خون می‌شود، حمله سریعتر و با قدرت بیشتر به ویروس را تضمین می‌کند.

ازن درمانی همچنین به عنوان یک ضد عفونی با خواص قارچ کش، باکتری کش و ویروس کش قوی عمل می‌کند. این ویژگی‌ها توسط سیستم‌های آنزیمی غیرفعال نمی‌شوند؛ بنابراین آنها به هر نوع متجاوزی حمله ور و به عنوان سد دفاعی بدن عمل می‌کنند.

اوزون درمانی قادر به افزایش تعداد آنتی اکسیدانی و اصلاح عدم تعادل در سیستم Redox است. چندین مطالعه علمی نشان داده است که ازن درمانی تولید سه آنزیم را در بدن تسهیل می‌کند که این سه آنزیم سد اصلی دفاع بدن را قبل از رادیکال‌های آزاد تشکیل می‌دهند. این سه آنزیم، سوپراکسید دیسموتاز، کاتالاز و گلوتاتیون پراکسیدیس می‌باشند.

 اکسیژن مسئله مرگ و زندگی است، زیرا ورود اکسیژن به سلول‌ها منجر به تشکیل رادیکالهای آزاد می‌شود و تعادل بین تولید و از بین بردن اینها (سیستم Redox) تا حدود زیادی به عملکرد آنزیمهای آنتی اکسیدان بستگی دارد؛

 بنابراین ازن درمانی با خنثی سازی رادیکال‌های آزاد، بقایای سلولی را که در طول زندگی و در شرایط استرس جمع می‌شود را پاک سازی می‌کند. مطابق این توضیح، با توجه به اینکه مفهوم پیری بر اساس تجمع رادیکال های داخل سلول (استرس اکسیداتیو) شرح داده می‌شود، اوزون درمانی دارای اثر ضد پیری خواهد بود.

 این یافته‌ها نشان می‌دهد روش اوزون تراپی پیامدهای عملی مثبتی مهمی را به همراه دارد، چرا که عفونتهای مزمن ویروسی، سرطان، بیماری‌های خودایمنی و اختلالات نورودژنراتیو با یک حالت پرو اکسیدان همراه با وخامت تدریجی سم زدایی داخل سلول همراه هستند که این روش درمانی باعث مقابله بدن و سلول‌ها با این بیماری‌ها می‌شود.

نتایج علمی نشان داده شده است که ازن دارای اثر تحریک کننده‌ای بر روی سیستم رتیکولو اندوتلیال است و می‌تواند دیواره داخلی عروق خونی کوچک را ترمیم و بازیابی کند و در نتیجه درجه بالایی از کارایی را در بهبود زخم در بیماران دیابتی ایجاد می‌کند.

 همچنین نشان داده شده است که تأثیر مفیدی بر روی اکسید نیتریک دارد و در حفظ سطح بهینه اتساع مویرگی و جریان خون بسیار مهم است.

به تعدادی از مواد مانند هیستامین، سروتونین، برادی کینین و ایکوزانوئیدها (پروستاگلاندین‌ها، ترومبوکسان‌ها و لکوترین ها) اتاکوئیدها گفته می‌شود (خود ترمیم می‌شوند). هیچ نشانه‌ای از آنها در سلول‌ها وجود ندارد، در عوض آنها سنتز شده و به صورت محلی آزاد می‌شوند، به سرعت متابولیزه می‌شوند و فقط برای مدت زمان کوتاه قابل تشخیص هستند.

آنها طیف گسترده‌ای از تأثیرات را بر بدن دارند، اگرچه به دلیل نقش آنها به عنوان واسطه‌های شیمیایی التهاب شناخته می‌شوند. ازن تراپی به عنوان یک عامل ضد التهاب، ضد درد و گشادکننده عروق نقش مهمی در تعادل مناسب بین ایکوزانوئیدها با اثرات مفید و مضر ایجاد می‌کند.

چندین مطالعه عملکرد تنظیم کننده ازن درمانی را بر روی سیستم متابولیسم بدن نشان داده است به عنوان مثال، کسانی که از نظر پاتولوژیک (کلسترول، تری گلیسیرید، کراتینین، اسید اوریک، گلوکز و غیره) در سطح بالایی قرار دارند، در پایان چرخه‌های درمانی با ازن نرمال شده و کسانی که سطح طبیعی دارند در تمام مدت این سطح را حفظ می‌کنند.

شواهد بالینی برای اثبات این امر وجود دارد که ازن درمانی به عنوان یک روش درمانی زندگی بیماران دیابتی را بهبود می‌بخشد تا حدی که برخی از بیماران دیابتی وابسته به انسولین به دلیل توانایی ازن در تقویت سلول، قادر به کاهش دوز انسولین بین ۳۰ تا ۵۰ درصد بوده اند.

اثرات جانبی مرتبط با ازن درمانی با توجه شیوه درمانی که فرد انجام می‌دهد، می‌تواند متفاوت باشد. مردم هرگز نباید ازن را به صورت مستقیم استنشاق کنند؛ و در صورتی که به دهان، بینی یا چشم وارد شود، می‌تواند باعث سوزش، سرفه، حالت تهوع، استفراغ یا سردرد شود.

مواجهه شدیدتر با ازن می‌تواند منجر به عوارض تنفسی بیشتری شود. به طوری که قرار گرفتن در معرض زیاد آن می‌تواند منجر به آسیب ریه شود و به شدت کشنده باشد.

افرادی که تحت ازن درمانی قرار می‌گیرند، گاهی اوقات واکنش هرگزهایمر را تجربه می‌کنند. این شرایط می‌تواند علائم شبیه آنفولانزا را در فرد ایجاد کند و باعث شود که در کوتاه مدت احساس بدتری داشته باشند. برخی از روشهای ازن درمانی کشامل دمیدن گاز به بدن است. اگر کسی ازن را از طریق راست روده دریافت کند، ممکن است احساس ناراحتی، گرفتگی و احساس نیاز به دفع گاز کند. البته این عوارض موقتی است.